Zelfbeeld
Zelfbeeld wordt gevormd door ervaringen en overtuigingen, verzameld doorheen ons leven. Alles wat we meemaken, draagt bij tot het beeld dat we van onszelf hebben. Terugkerende negatieve ervaringen en/of gedachten nestelen zich als overtuigingen in het onderbewustzijn. Alles wat je bewust meemaakt (situaties die een bepaalde indruk op je maken), nestelen zich in het onderbewustzijn. Alle nieuwe ervaringen worden steeds getoetst aan wat zich reeds in het onderbewustzijn bevindt. Hoe jij dus initieel op iets reageert, zal dus de referentie worden.
Er zijn drie verschillende factoren die ons zelfbeeld beïnvloeden:
- vanuit de anderen: hoe hebben de anderen ons gezien? Wat waren hun reacties, houding, verwachtingen naar ons toe?
- vanuit ons behoeften en wensen: we hebben allemaal de behoefte om erkend, begrepen en aanvaard te worden door onze omgeving, maar ook een verlangen om te zijn wat anderen van ons verwachten. Dit kan op zich al problemen veroorzaken want wie we zijn en wat anderen willen dat we zijn, komt soms niet overeen en dan zijn we geneigd een ‘personage’ te spelen.
- vanuit ervaringen: elke gebeurtenis in je leven (groot of heel klein) kan een impact hebben op je zelfbeeld.
Een zelfbeeld is een idee dat jij hebt gevormd over jezelf = wat jij gelooft dat je bent.
Dit beeld is niet noodzakelijk correct. Stel, je denkt dat je slecht bent in wiskunde. Dat hoeft niet te betekenen dat dat ook zo is. Het kan zijn dat één enkele opmerking van iemand het zaadje in je onderbewustzijn heeft geplant.
Zelfbeeld is iets krachtigs en een geloof is dat evenzeer. Het is dus mogelijk dat je ooit één slechte toets in wiskunde had en dat iemand daar toen commentaar op gaf “jij kan echt niet rekenen!”. Dit oordeel raakte je zo dat je het meenam in jouw onderbewustzijn, waardoor je de stelling zelf ging geloven. Dit zorgde ervoor dat je je ernaar ging gedragen, zelfs al ben je in feite niet zo slecht in wiskunde.
Om je zelfbeeld positief te kunnen veranderen, moeten we teruggaan naar de plek waar je zelfbeeld zich bevindt: je onderbewustzijn.
Een foutieve programmatie herprogrammeren:
Een negatief zelfbeeld is een foutieve overtuiging die in jouw onderbewustzijn werd geprogrammeerd. Herprogrammeren is mogelijk, mits enige inspanning. Hierdoor kan je niet enkel overtuigingen (over jezelf) veranderen, maar ook ongewenst gedrag. Negatieve overtuigingen over jezelf en/of destructief gedrag zoals piekeren beperken je. Door je onderbewustzijn te herprogrammeren, verander je hoe je je voelt, denkt en handelt.
Hoe herprogrammeer je jezelf?
- door herhaling: dit is een hulplijn die je zelf (geheel gratis) kan toepassen. Het ontelbaar (kunstmatig) herhalen van een positieve gedachte, een positief (gewenst) gedrag zal uiteindelijk resulteren in een opname van deze positieve gedachte, dit positief gedrag in het onderbewustzijn. Let wel op: wij vormen automatisch ontelbare gedachten (vanuit het onderbewustzijn). Wanneer deze overwegend negatief zijn, dien je te beseffen dat jouw kunstmatige geformuleerde positieve gedachten dit aantal moet overstijgen alvorens de herhaling een automatisme wordt. Dit kan soms zorgen voor een uitdaging.
- door EMDR toe te passen: deze behandelmethode zal sneller en efficiënter werken, omdat zij rechtstreeks met het onderbewustzijn communiceert.
- via hypnose: deze methode is - net als EMDR - in staat om rechtstreeks contact te maken met ons onderbewustzijn. Het brengt je geleidelijk en moeiteloos naar een therapeutische trance, wat resulteert in thèta hersengolfactiviteit. Deze lage hersengolf-frequentie geeft je toegang tot het onderbewuste. Kinderen tot 7 jaar bevinden zich constant in een staat van "superleren" omdat hun hersenen op deze frequentie vibreren.
- via meditatie: ook een diepe meditatieve staat kan je met je onderbewustzijn verbinden. Ook bij diepe meditatie ga je in thèta-staat. Tip: vlak voor het inslapen is de ideale periode om een geleide meditatie te beluisteren, aangezien ons brein dan kort in thèta zal vibreren.
Hoe manipuleer je je zelfbeeld?
Wist je dat ons brein het verschil niet ziet tussen werkelijkheid en fantasie? Dit werkt zowel in negatieve zin (we nemen echt ontzettend veel onzin aan van anderen – pesters, veeleisende ouders, onverdraagzame mensen, enz.), maar ook in positieve zin.
Hoe? Door vast te stellen wat je graag wil geloven over jezelf en dat beeld in je verbeelding te creëren (visualiseren). Wanneer je je dit zo levendig mogelijk voorstelt en er positieve gevoelens aan gaat koppelen, maken we een herinnering. Je hersenen maken geen onderscheid tussen echte en valse herinneringen en gaat ze dus wegschrijven in het onderbewustzijn als waarheid. Zo kan je je zelfbeeld manipuleren.
Om te bepalen hoe erg het momenteel is gesteld met je zelfbeeld, Gaan we even een korte vragenlijst overlopen. Binnen enkele maanden kan je dezelfde lijst nogmaals overlopen.
Vragenlijst zelfwaardering (Rosenberg Self-Esteem Scale):
Helemaal Mee eens Mee oneens Helemaal
Mee eens mee oneens
Over het algemeen ben ik 3 2 1 0
tevreden met mezelf.
Soms vind ik dat ik nergens 0 1 2 3
voor deug.
Ik beschik over een aantal 3 2 1 0
goede kwaliteiten.
Ik doe dingen net zo goed 3 2 1 0
als de meeste andere mensen.
Ik vind dat ik niet veel heb om trots 0 1 2 3
op te zijn.
Soms voel ik me beslist nutteloos. 0 1 2 3
Ik vind dat ik minstens evenveel 3 2 1 0
waard ben als anderen.
Ik zou willen dat ik wat meer respect 0 1 2 3
voor mezelf had.
Al met al ben ik geneigd mezelf 0 1 2 3
als mislukkeling te zien.
Ik vind mezelf wel oké. 3 2 1 0
Je totaalscore bereken je door de omcirkelde cijfers op te tellen.
Totaalscore:
Hoe hoger je score, des te beter je zelfbeeld. Een score lager dan 18 wijst op een lage zelfwaardering en is je score lager dan 15 op een zeer lage zelfwaardering.
Is jouw score lager dan verwacht? Wacht niet langer en pak het aan. Negatief naar jezelf kijken biedt geen voordelen, enkel nadelen. Het ondermijnt je geluk en beperkt je.
Begin met je focus te verleggen! Vaak leg je je focus op alles wat niet goed gaat, wat mis met je is. Maak de bewuste keuze om hier verandering in te brengen. Dat kan je zelf! Zoals hierboven reeds vermeld, kan je door herhaling al veel bereiken. Door jezelf (heel bewust) te 'betrappen' op negatieve gedachten en/of gedrag, kan je bijsturen. Wanneer je telkens je jezelf betrapt, jezelf ook onmiddellijk corrigeert, zal je het effect na enige tijd ook gaan voelen. Jezelf corrigeren doe je door je foutieve / negatieve gedachte uit te dagen en om te keren. Vraag jezelf af of wat je denkt echt wel waar is. Vraag jezelf ook af of wat je denkt je vooruit helpt. Vaak ontdek je vanzelf dat er totaal geen waarheid achter zit en/of dat de gedachte helemaal niet loont. Keer de gedachte dan om (maak er een positieve gedachte van).
Voorbeeld: je denkt "alles zit tegen, ik heb altijd pech!"
Wat alles, altijd? Word je bewust dat iedereen wel eens pech heeft. Overdrijf niet! Verleg je focus naar wat wel goed loopt, op het geluk in je leven. Relativeer. En corrigeer: je hebt nu misschien pech, maar dat maakt je niet tot dé pechvogel bij uitstek. Formuleer wat er allemaal wel goed gaat en herhaal deze positieve gedachten. Wees dankbaar voor datgene wat wel goed gaat om het gevoel bij de gedachte te versterken. Om jouw gedachte hieromtrent uit te dagen, nodig ik je alvast uit om het leven van Nick Vujicic te bekijken. Dacht je dat jij slechter af was? Think again! Deze man heeft noch benen, noch armen. Toch is hij gelukkig. Meer nog, hij is motiverend spreker en inspireert duizenden mensen, hij is gelukkig getrouwd en heeft ondertussen al 4 kinderen. Hij focust niet op zijn gebreken, hij focust op het positieve. Jij kan dat ook!
Lukt het toch niet in je eentje? Onze coach staat uiteraard voor je klaar om je te begeleiden. Samen lukt het zeker!