Hoewel er een verschil is tussen emotionele en mentale gezondheid, zijn beiden in elkaar verstrengeld. Beiden zijn ook noodzakelijk voor ons welzijn.

Emotionele gezondheid heeft te maken met onze gevoelens (het hart). Emotionele gezondheid verwijst naar emotionele processen, hoe we onze emoties beheren, hoe we reageren op wat ons overkomt. Emotioneel gezonde mensen weten hoe ze op een gepaste manier moeten reageren, ondanks moeilijke gebeurtenissen. 

Mentale (of geestelijke) gezondheid heeft te maken met de manier waarop we gebeurtenissen verwerken (het brein). Mentale gezondheid verwijst naar cognitieve processen zoals aandacht, geheugen, kritisch denken, redeneren, enz.

Tips voor een goed emotionele gezondheid:

1. Kennis van de oorsprong van je emoties

Emoties komen vanuit je onderbewustzijn (je programmatie). Alles wat we ervaren wordt opgeslagen in het onderbewustzijn. In alles wat je doet, val je terug op de beleving(en) van vroeger. Je reageert automatisch. Je hebt vaak al gereageerd voordat je het doorhebt. Voor een ‘functionele reactie’ (een automatische positieve emotie) is dat prettig, maar bij ‘niet functionele reacties’ (automatische negatieve emoties) helemaal niet. Dan word je geleefd door je programmatie. 

2. Word je bewust van je emoties en je automatische reacties 

Door je automatische negatieve emoties bewust te erkennen en deze terug te koppelen aan de onverwerkte zaken uit je verleden, kan je deze aanpakken en jezelf herprogrammeren. 

Op ons YouTube kanaal vind je een geleide meditatie terug die hier specifiek op werkt: Emotioneel helen (doorvoelen).

3. Word je bewust van je behoeftes en waarden

Achter vele hevige emoties schuilen behoeftes en waarden die jij verdringt. Niet naar je eigen behoeftes en gedachten leven, betekent dat je in constant gevecht met jezelf bent. Een gevecht dat je nooit zal winnen. 

4. Pas, voor een goede regulering van de emoties, goede coping vaardigheden toe

Het zelf reguleren van je emoties draait helemaal rond het pauzeren tussen de emotie en de reactie erop.

Vraag je bij elke emotie af waar die vandaan komt (terugkoppeling naar onverwerkte zaken uit verleden) en welke behoefte of waarde erachter schuilt. Door hierbij stil te staan, alvorens te reageren, verhinderen we onszelf om te handelen tegen onze eigen waarden in. 

Zet volgende coping mechanismen in voor een betere emotionele gezondheid:

- Zelfbewustzijn : oefen bewust in het (h)erkennen en benoemen van je emoties.

- Zelfcompassie : beoordeel jezelf niet te streng, maar wees mild en vriendelijk naar jezelf toe.

- Herprogrammeer jezelf : sta bij elke negatieve emotie en gedachte bewust stil en herformuleer deze naar een meer positieve, constructieve emotie, gedachte. Bekijk elke situatie vanuit een ander (positiever) perspectief. Door dit telkens bewust te doen, leer je je onderbewustzijn dat dit nu de gewenste manier is om met moeilijkheden om te gaan. Herhalen is hier de boodschap!

Emotie-regulerende oefeningen:

- Ademhalingsoefeningen

- Mindfulness-oefeningen

- Hartcoherentie belleven (zie onderaan)

- Zelfcompassie-oefeningen

- Zelfbewustzijn-oefeningen

- Schrijfoefeningen (dagboek, positief boek, ...)

- Muziek luisteren 

- Leuke dingen doen 

- Meditatie (zie ook mentale gezondheid)

Veel van deze oefeningen komen terug in de gratis geleide meditaties op ons YouTube kanaal. Meditatie is een uitstekende manier om de emoties bij te sturen. Voor het beste resultaat mediteer je best dagelijks.

Hartcoherentie beleven:

Deze techniek dient om via coherentie van het hart en het emotioneel brein het autonome zenuwstelsel te stabiliseren. Het is een uitstekende manier om je stress, angst, somberheid, boosheid, slapeloosheid onder controle te krijgen. Het heeft een spectaculair effect op heel je fysiologie!

Volgens recente onderzoeken aan de universiteit van Stanford bevordert hartcoherentie rechtstreeks de prestaties van de hersenen. Hartcoherentie heeft een aanzienlijke invloed op gevoelens van angst, stress en depressie. Bij het regelmatig beleven van hartcoherentie zouden deze gevoelens met zo'n 30% verminderen. Tevens treedt er een daling op van het stresshormoon van zo'n 20%. Andere onderzoeken tonen aan dat het ook heel wat andere aangename effecten heeft op het lichaam. Zo treedt er onder andere een duidelijke verbetering van het hormonale evenwicht op: bij de toepassing van deze techniek voor een maand, telkens minstens 30 minuten per dag en dit minstens vijf dagen per week, stijgt het niveau van DHEA (het verjongingshormoon) met 100%! De Beste manier om hartcoherentie tot stand te brengen: 1. Diep en langzaam ademen om het parasympatisch systeem te stimuleren. Voor een maximaal effect beleef je dit heel bewust, terwijl je de aandacht richt op de hartstreek. 2. Stel je voor dat je door je hart ademhaalt. Je hart aanraken kan deze sensatie versterken. 3. Maak contact met een aangenaam gevoel van warmte dat in je borst opkomt. Moedig dit aan door een gevoel van dankbaarheid, liefde of compassie op te roepen en daarmee je hart te vullen. Deze techniek komt in de geleide meditatie duidelijk aan bod. Let wel op, deze meditatie duurt slechts 10 minuten. Om het maximale resultaat te bekomen, zou je minstens 30 minuten hartcoherentie moeten beleven. Deze meditatie dient dan ook als voorbeeld om jou op gang te trekken.

Bronnen: McCraty R., Atkinson M., e.a. (1995) 'The effects of emotions on short-term power spectrum analysis and heart rate variability', The American Journal of Cardiology, vol. 76 Baulieu E., Thomas G., e.a. (2000) 'Dehydroepiandrosterone (DHEA), DHEA sulfate and aging: contribution of the DHEAge Study to a sociobiomedical issue' Proc Natl Acad Sci USA, vol. 97 McCraty R., Barrios-Choplin B., e.a. (1998) 'The impact of a new emotional self-management program on stress, emotions, heart rate variability, DHEA and cortisol' Integrative Physiological an Behavioral Science, vol. 33